WAT IS VEILIG?

 

Op deze pagina vindt u meer informatie over het begrip veiligheid, en hoe veiligheid in verband staat tot schoonmaakmiddelen en desinfectiemiddelen.

Wat is veilig? 
Geen enkel product en geen enkele activiteit is 100% veilig. Ondanks alle voorzorgsmaatregelen bestaat er altijd een kleine kans dat er iets mis gaat. De vraag ‘Is dit product veilig?’ betekent dus: is de kans dat er een gevaarlijke situatie ontstaat klein genoeg? Of anders gezegd: is het risico aanvaardbaar?

Of u het risico aanvaardbaar vindt, hangt af van hoe ernstig het gevaar is. Eén procent kans op blijvend oogletsel is minder aanvaardbaar dan één procent kans op misselijk worden. Een risico is dus de combinatie van kans en gevolg. De aanvaardbaarheid van een risico hangt af van:

• de inschatting van de kans dat er een gevaarlijke situatie ontstaat
• de inschatting van de ernst van het gevaar

Wat is risico?
Risico is de combinatie van een gevaar en de kans dat u aan dat gevaar blootgesteld wordt. Denk bijvoorbeeld aan ‘afstand houden bij autorijden’. Een gevaar van autorijden is botsen. Een bumperklever heeft een grotere kans op een botsing. De overheid wijst automobilisten regelmatig op wat veilig is: “Houd twee seconden afstand”. In praktijk houden sommige mensen meer afstand, terwijl anderen met hun koplampen bijna de kofferbak aanraken. Dit heeft te maken met hun interpretatie van ‘veilig’. Volgens hun eigen waarneming vinden bumperklevers de kans op een botsing zeer klein (“ik ben een goede chauffeur”). Mocht het bumperkleven tot een ongeval leiden, ligt het niet aan de veiligheid van de auto maar aan de chauffeur. 

In feite geldt hetzelfde bij professioneel schoonmaken. De leverancier van deze producten is wettelijk verplicht ervoor te zorgen dat deze producten veilig te gebruiken zijn. De leverancier schrijft hiervoor mogelijk specifieke maatregelen voor, bijvoorbeeld handschoenen. De werkgever heeft de verantwoordelijkheid om duidelijk aan zijn werknemers door te geven wat deze maatregelen zijn. Het is uiteindelijk aan de schoonmaker zelf om deze maatregelen op een juiste wijze in acht te nemen, zodat de kans op blootstelling aan het gevaar van het product geminimaliseerd wordt. Net als de chauffeur heeft de schoonmaker de veiligheid dus grotendeels in eigen hand. 

Aanvaardbaarheid van een risico
Als er een grote kans op een ernstig gevaar is, zullen velen het risico onaanvaardbaar vinden. Maar in geval van een kleine kans op een ernstig gevaar is de beoordeling lastiger. De een legt nadruk op de kleine kans, de ander op de ernstige gevolgen. Het aanvaarden van een risico is daarom meer dan een koele berekening van kansen en gevolgen. 

De bereidheid om een risico te aanvaarden hangt onder meer af van:

• Het gevoel van controle. Als u invloed heeft op de kans dat er iets ernstigs gebeurt, is het risico meer aanvaardbaar
• De beheersbaarheid van gevolgen. Als u mogelijkheden ziet om u te beschermen tegen het risico (denk aan de handschoenen), acht u het risico eerder aanvaardbaar

Hoe veilig zijn schoonmaakmiddelen?
Bij het beantwoorden van deze vraag laat men zich, vaak ten onrechte, leiden door het intrinsieke gevaar dat op het etiket van een schoonmaakmiddel beschreven staat. De vraag of een product veilig is, zou eigenlijk moeten luiden: is de kans dat er een gevaarlijke situatie met dit product ontstaat klein genoeg? Of anders gezegd: is het risico aanvaardbaar? Het antwoord is ja, maar dan moet u er zelf wel aan mee willen werken.

Veiligheid is een zaak van iedereen
Het beperken van risico’s, dus de veiligheid, is een kwestie van een goede samenwerking tussen overheid, fabrikanten en gebruikers van producten. De overheid heeft een dubbele rol. Ten eerste zorgt zij door middel van wet- en regelgeving dat er alleen schoonmaakmiddelen op de markt gebracht mogen worden, die veilig gebruikt kunnen worden. Daarnaast zorgt zij door middel van handhaving dat deze producten ook daadwerkelijk veilig zijn, en dat ze door de schoonmaakbedrijven ook veilig gebruikt worden. De fabrikant moet er dus voor zorgen dat de schoonmaakmiddelen veilig te gebruiken zijn. Dit is een combinatie van de afweging van de werking van het product (hoe goed maakt het schoon?) en het gevaar van het product. Ten slotte dient de fabrikant de juiste veiligheidsinformatie mee te geven aan het schoonmaakbedrijf. Het schoonmaakbedrijf dient er ten slotte voor te zorgen dat de ontvangen veiligheidsinformatie op de juiste manier op de werkvloer wordt opgevolgd.