REACH

In 2006 is een nieuwe wetgeving van kracht geworden voor het reguleren van chemische stoffen in Europa, de zogenaamde REACH wetgeving. REACH staat voor Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van CHemische stoffen. Een specifiek doel van deze wetgeving is het vergroten van de kennis in de keten van de risico’s van chemische stoffen. Met deze kennis kan besloten worden een gevaarlijke stof van de markt te verbieden of passende beheersmaatregelen te nemen voor het gebruik ervan.

Een bedrijf dat chemische stoffen produceert, stoffen verwerkt in producten of mengsels, of direct doorgeeft aan klanten, moet volgens REACH dus alle risico’s van die stoffen kennen. Deze risico’s moeten vervolgens, tezamen met de maatregelen voor het veilig gebruik van de stof, doorgegeven worden aan de werknemers en eindgebruikers die met de stof in aanraking kunnen komen. Het wereldwijd geaccepteerde (en volgens REACH verplichte) medium om de gevaren van een stof te communiceren in de keten is het Veiligheidsinformatieblad(Vib).

Voor gevaarlijke, enkelvoudige chemische stoffen (dus niet mengsels) is het volgens REACH een verplichting dat met deze Vib’s een bijlage wordt meegestuurd, waarin de veilige gebruiken van de stof door de gebruikers is opgenomen. Deze bijlage wordt een blootstellingsscenario genoemd. Hier wordt een combinatie van vier elementen onder verstaan: producteigenschappen (bijvoorbeeld toestand van het product), stofeigenschappen (kookpunt, vlampunt etc.), gebruiksomstandigheden (werktijd etc.) en beheersmaatregelen. De combinatie van deze elementen bepalen of veilig gebruik gewaarborgd is. (Figuur 1).

Figuur 1: veilig gebruik volgens een blootstellingsscenario

Als de manier van het gebruik van een gevaarlijke stof in eerste instantie niet veilig is, mag de stof alleen maar voor dat gebruik aangewend worden met passende beheersmaatregelen. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van actieve afzuiging of persoonlijke beschermingsmaatregelen als handschoenen, een stofkapje of een veiligheidsbril. 

Voor mengsels (waaronder was- en reinigingsmiddelen) bestaat er onder REACH niet de verplichting om een blootstellingsscenario met het Vib mee te leveren aan klanten. Het is voor het formulerende bedrijf echter wél een verplichting om de blootstellingsscenario’s van de grondstoffen, die in het mengsel zijn gebruikt, te evalueren voor het gebruik van het mengsel. De resultaten van deze evaluatie (de gebruiksomstandigheden en beheersmaatregelen waarbij het gebruik van het mengsel veilig is) moeten vervolgens verder gecommuniceerd worden in de keten; zo weet de eindgebruiker op welke manier veilig met het product gewerkt kan worden.

De manier waarop deze communicatie moet plaatsvinden is echter niet vastgelegd in de REACH regelgeving. Hierdoor kan het voorkomen dat het format van deze belangrijke informatie verschilt per bedrijf, wat verwarrend is voor de eindgebruiker. In de was- en reinigingsmiddelenbranche is dit proces nog ingewikkelder, aangezien deze producten vaak verdund worden voor gebruik. Waar voor het onverdunde product handschoenen bij het gebruik nodig kunnen zijn, kan na verdunning deze maatregel overbodig worden. In REACH zijn de zestien standaard hoofdstukken van het Vib echter alleen bedoeld voor informatie over het onverdunde product.