LET OP: De informatie op deze website is verouderd en de website zal binnenkort worden verwijderd. Voor meer actuele informatie, zie www.nvz.nl.

Biologisch afbreekbaar


Biologische afbraak is een proces waarbij organische stoffen (d.w.z. stoffen die koolstof bevatten) afgebroken worden door de natuurlijke activiteit van levende micro-organismen, zoals bacteriën en schimmels. Stoffen die zich op deze manier laten afbreken, noemt men biologisch afbreekbaar.

De “biologische” activiteit van sommige textielwasmiddelen is iets heel anders. Dergelijke producten bevatten namelijk enzymen, die bepaalde soorten vlekken helpen verwijderen. Deze eigenschap moet niet verward worden met die van de biologische afbreekbaarheid.

De afbreekbaarheid van oppervlakteactieve stoffen in was- en schoonmaakmiddelen wordt in Europa geregeld in de Detergentenverordening. Deze Europese wetgeving stelt volledige biologische afbreekbaarheid verplicht voor alle oppervlakteactieve stoffen in was- en schoonmaakmiddelen. In deze Verordening staan de testen die gebruikt moeten worden om de afbreekbaarheid te bewijzen. Volledige biologische afbraak betekent dat de stof door micro-organismen (bacteriën) volledig tot koolzuur, water en eventueel minerale zouten wordt afgebroken.

Waarom is biologische afbreekbaarheid van oppervlakteactieve stoffen belangrijk?
De meeste oppervlakteactieve stoffen in was- en schoonmaakmiddelen leiden tot schuimvorming. Als ze niet snel worden afgebroken en ze komen in het oppervlaktewater terecht, kan er onaanvaardbaar veel schuim op waterwegen ontstaan, vooral als het water daar in hevige beweging is. Door het schuimprobleem ging de industrie in de vroege jaren 1960 op zoek naar snel biologisch afbreekbare oppervlakteactieve stoffen.

Waar vindt biologische afbraak eigenlijk plaats en hoe snel gaat dat?
Voor biologische afbraak zijn micro-organismen (bacteriën) nodig die oppervlakteactieve stoffen kunnen gebruiken voor hun energievoorziening. In de praktijk gebeurt dit meestal in de waterzuiveringsinstallatie. In biologische waterzuiveringsinstallaties is de concentratie van micro-organismen zeer hoog en gaat de biologische afbraak snel. De mate waarin en de snelheid waarmee dat gebeurt, hangen af van factoren als d doorlooptijd van het afvalwater in de installatie en de doelmatigheid waarmee deze werkt.

Hoe zit het met de claims inzake biologische afbreekbaarheid?
De volledige biologische afbreekbaarheid van de oppervlakteactieve stoffen in alle was- en schoonmaakmiddelen is in Europa wettelijk geregeld. De meeste fabrikanten vinden het dan ook niet nodig om dit te melden op de verpakking.

Hoe staat het met de overige ingrediënten en hun biologische afbreekbaarheid?
Alleen organische (d.w.z. koolstof bevattende) bestanddelen kunnen biologisch worden afgebroken. Anorganische stoffen kunnen slechts uiteenvallen onder invloed van andere mechanismen.

Fabrikanten beoordelen echter de invloed van alle bestanddelen op het watermilieu met dezelfde zorgvuldigheid als die van oppervlakteactieve stoffen. Elke stof met een aantoonbaar schadelijk effect op het watermilieu is onwenselijk in een was- of schoonmaakmiddel.