LET OP: De informatie op deze website is verouderd en de website zal binnenkort worden verwijderd. Voor meer actuele informatie, zie www.nvz.nl.

De rol van de overheid


De overheid stelt de regels en wetten (wetgeving) op voor was- en schoonmaakmiddelen. Ook controleert de ze op de naleving van deze wetten (handhaving).

Wetgeving


De meeste wetten en regels worden gemaakt omdat er een probleem is dat om een oplossing van de Nederlandse of Europese overheid vraagt. Dit geldt ook voor de regelgeving met betrekking tot de veiligheid (voor gezondheid en milieu) van chemische stoffen en preparaten. Was-, reinigings- en onderhoudsmiddelen zijn preparaten.

Zowel de Europese als de Nederlandse overheid gebruiken wet- en regelgeving om de risico’s tot een aanvaardbaar niveau terug te dringen. Dit instrument werkt alleen goed als ook de gebruiker van stoffen en preparaten zijn/haar verantwoordelijkheid neemt.

Europa
De regelgeving voor stoffen en preparaten wordt praktisch volledig door de Europese Unie bepaald. Dit gebeurt meestal in goed overleg met de overheden van de lidstaten, de industrie en allerlei maatschappelijke organisaties.

De belangrijkste Europese richtlijnen voor chemische stoffen en preparaten stellen eisen waaraan fabrikanten moeten voldoen voordat ze producten mogen verkopen. Zo zijn er onder andere regels opgesteld voor het indelen, verpakken en etiketteren van gevaarlijke stoffen en preparaten. De belangrijkste Europese wetten zijn:
REACH-verordening, Stoffenrichtlijn en de Preparatenrichtlijn.

In deze wetgeving wordt ook geregeld, wanneer en hoe een Veiligheidsinformatieblad moet worden gemaakt en opgestuurd voor beroepsmatig gebruik van het product.

Daarnaast bestaat er voor was- en schoonmaakmiddelen ook nog de Europese Detergentenverodening. Deze verordening stelt aanvullende eisen aan het etiket en eist dat de gebruikte oppervlakteactieve stoffen volledig biologische afbreekbaar zijn.

Nederland
De Nederlandse overheid moet ervoor zorgen dat de Europese wet- en regelgeving over chemische producten goed in de Nederlandse wetgeving is verankerd. De bovenstaande Europese wetgeving is in Nederland vastgelegd in de Wet Milieubeheer (Wm). Daarnaast zijn een aantal zaken geregeld in de Warenwet, zoals het aanbrengen van een kinderveilige sluiting op sommige verpakkingen.

Daarnaast moet de overheid ervoor zorgen dat de regels goed nageleefd worden (handhaving). Inspectiediensten voeren deze controle op de naleving van de wetgeving uit. De overheid heeft de verplichting om inspectiediensten in te stellen. 

Handhaving


Alleen maar wetten opstellen is zinloos als er geen controle op is. Immers, er zijn altijd personen die zich niet aan de wet houden, met opzet of per ongeluk. Een overheidsinspectie houdt iedereen bij de les en bestraft overtreders. Bovendien houden inspecteurs goed in de gaten of er in de praktijk situaties ontstaan, waarin de wet (nog) niet voorziet. De inspecteur kan ook vaststellen dan wet A in specifieke situaties wet B tegenspreekt. Het rapporteren van deze praktijksituaties is een taak van de inspectiediensten. Dit kan dan het begin zijn van een aanpassing van de wet.

Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA)
De Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA), de voormalige Keuringsdienst van Waren, bewaakt de veiligheid van voedsel en consumentenartikelen in de gehele productieketen: van grondstof tot eindproduct. Voor consumentenartikelen, waaronder was- en schoonmaakmiddelen, is de NVWA de instantie die controleert of bedrijven zich aan de wet houden.

De NVWA controleert onder andere of wat op een etiket of verpakking staat, ook echt klopt. De NVWA gaat actief zelf op pad om producten te controleren, maar onderzoekt ook consumentenklachten over producten. De inspectiediensten krijgen inzicht in alle gegevens die de fabrikant heeft gebruik bij het opstellen van het etiket. Zij gebruiken deze gegevens om te controleren of de fabrikant inderdaad afdoende de veiligheid van het product kan waarborgen. Daarnaast test de VWA ook producten.

Meer informatie over de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit kunt u lezen op haar eigen website: www.nvwa.nl.

Inspectie Leefomgeving en Transport
De Inspectie Leefomgevig en Transport, o.a. de voormalige VROM-inspectie,  handhaaft de wetten en regels voor ruimte, wonen en milieu. Zij controleert onder andere of de stoffen die gebruikt worden voor was- en schoonmaakmiddelen wel voldoen aan de criteria voor biologische afbreekbaarheid. Voor meer informatie kunt u op de website van de inspectie zoeken.

Inspectie SZW
Ook de Inspectie SZW, o.a. de voormalige Arbeidsinspectie, speelt een rol bij het handhaven van de wet- en regelgeving met betrekking tot was- en schoonmaakmiddelen. Zij houdt toezicht op de veiligheid van de werkplek, bijvoorbeeld van productiemedewerkers in een fabriek voor schoonmaakmiddelen. Maar ook in andere situaties waarin werknemers beroepsmatig omgaan met producten kan de Inspectie optreden.